Bułgaria
leży w samym środku Bałkanów i jest krajem bardzo zróżnicowanym geograficznie.
Na północy znajduje sie Nizina Naddunajska, zaś na południu tereny wyżynne oraz tereny górskie.
Czyste i piękne wybrzeza Morza Czarnego przyciagają turystów z całego świata.
Największymi miastami tego pięknego kraju są: Sofia mająca 1,2 mln mieszkańców, Płowdiw (375 tys.), Warna (350 tys.),
Burgas (250 tys.) Pismem obowiązujacym jest cyrylica. Państo te poiada 12 bardzo dobrze zadbanych parków narodowych.
60% powierzchni to tereny wyżynne i górskie. Średnie wzniesienie wynosi ok. 470 m n.p.m.
W środkowej części Bułgarii leży główny masyw górski nazywany Starą Płaniną (Bałkan) wraz z pasem Kotlin Zabałkańskich
(Sofijska, Kazanłycka, Sliweńska i in.). Bułgarię południowo-wschodnią zajmuje Nizina Górnotracka
Stara Płanina dzieli kraj na zlewiska Morza Czarnego i Morza Egejskiego. Najdłuższą z rzeką jest Dunaj jego długość to 471 km
w granicach Bułgarii. Rzeki te uzywane są głównie do nawadniania i produkcji energii elektrycznej.
(występują głównie wzdłuż wybrzeża). W górach Pirin i Riła znajduje się 260 jezior pochodzenia polodowcowego.
Największy wodospad w Bułgarii znajduje sie Starej Płaninie.
Lasy pokrywają ok. 35% powierzchni całego kraju. Do wysokości 700-1000 m występują najczęściej lasy dębowe, do 1700-1800 m
- lasy bukowe i bukowo-jodłowe, w najwyższych piętrach gór do 2000-2300 m - lasy świerkowe, kosodrzewina i hale górskie
Historia
W połowie IV tysiąclecia p.n.e. rozpoczął się napływ na tereny obecnej Bułgarii plemion koczowniczych z
Azji Środkowej. W V wieku p.n.e. jedno z plemion trackich utworzyło nawet organizm państwowy – Królestwo Odrysów. Tereny
te zdobyli Rzymianie i w pierwszej połowie I wieku (6 – 9 r. n.e.) pomiędzy Dunajem a pasmem Starej Płaniny utworzyli
rzymską prowincję Mezję, która w roku 86 n.e. została podzielona na Mezję Dolną i na Mezję Górną. W połowie I w. n.e. na
południe od Starej Płaniny powstała rzymska prowincja Tracja. Z czasem tereny obecnej Bułgarii stały się miejscem najazdów
Hunów i Gotów.
W VI wieku tereny te zaczęły osiedlać pasterskie plemiona słowiańskie, które zostały podbite ok. roku 680 przez
Protobułgarów. Bułgaria powstała w 681 roku, założona przez Asparucha. Chan Borys I Michał został ochrzczony przez
duchowieństwo greckie w przeddzień Zielonych Świąt 25 maja 864 roku. Otrzymał na cześć Michała III, swojego ojca
chrzestnego imię Michał. Powstało potężne państwo ze stolicą w Plisce (od 895 w Presławiu), które trwało w okresie 681-1018. W 915 r. Symeon przyjął tytuł cara. Od 1018 tereny Bułgarii zostały ostatecznie podbite przez Bizancjum i pozostawały pod władzą Bizantyjczyków do 1185 mimo antybizantyjskich powstań ludowych.
W latach 1186-1398 istniało drugie państwo Bułgarów, po czym jego terytorium staje się częścią państwa osmańskiego.
3 marca 1878 Po klęsce Turcji w wojnie z Rosją sporządzono traktat pokojowy w San Stefano, który przewidywał utworzenie
Wielkiej Bułgarii będącej wciąż wasalem Turcji ale bez prawa stacjonowania w niej wojsk tureckich. W granicach wielkiego
państwa bułgarskiego miały się znaleźć, oprócz samej Bułgarii, Tracja i Macedonia bez Salonik. Dlatego 3 marca - dzień
zakończenia wielowiekowej tureckiej okupacji ziem bułgarskich - jest świętem narodowym tego kraju[1].
Królestwo Bułgarii 1915, mapa fizyczna
Niepodległość uzyskana w 1878 (w pełni w 1908 po oficjalnym przyłączeniu Rumelii Wschodniej) zapoczątkowała ścieranie się
wpływów niemieckich i rosyjskich. Na skutek wojen bałkańskich (1912-1913) Bułgaria utraciła znaczną część terytorium,
dlatego też przystąpiła do I wojny światowej po stronie państw centralnych. Wojna zakończyła się jednak klęską, a Bułgaria
straciła swoje krótkotrwałe zdobycze terytorialne (najboleśniej odczuła brak dostępu do Morza Egejskiego).
W II wojnie światowej opowiedziała się (wraz z m.in. Węgrami, Rumunią i Finlandią) po stronie państw Osi (rezultatem tego
były niewielkie nabytki we wschodniej części Jugosławii oraz okupacja greckiego terytorium wokół Salonik). Zajęcie w 1944
kraju przez Armię Czerwoną spowodowało obalenie monarchii i ustanowienie republiki ludowej w 1946 roku, po czym władzę
obejmuje Bułgarska Partia Komunistyczna (generalni sekr. Georgi Dymitrow, Wyłko Czerwenkow, Todor Żiwkow).
Bułgaria była członkiem RWPG i Układu Warszawskiego. Masowe demonstracje w listopadzie i grudniu 1989 wpłynęły na
utworzenie demokratycznej republiki parlamentarnej (pierwsze wolne wybory 13 października 1991).
29 marca 2004 Bułgaria wstąpiła do NATO.
1 stycznia 2007 Bułgaria stała się członkiem Unii Europejskiej.
Kuchnia
Kuchnia bułgarska jest mało znana w Polsce (może poza sałatką szopską, o której prawie każdy słyszał).
Jeżeli jednak ktoś lubi potrawy lekkostrawne, obfitujące w warzywa i zasadniczo różniące się od większości dań,
które znamy to na pewno ją polubi. Bułgaria jest krajem z długą i burzliwą historią.
W różnych okresach podlegała ona różnym wpływom (bizantyjskim, tureckim, greckim, niemieckim) co spowodowało,
że kuchnia bułgarska przejęła sporo obcych potraw i przystosowała je do lokalnego gustu.
Posiłki odgrywają ważną rolę(gdzież jest innaczej ??) . Mają one wręcz funkcję społeczną.
Bardzo często obiady i kolacje spożywane są w gronie szerszym niż rodzinnym.
Przez to potrafią trwać naprawdę długo. Najczęściej obiad zaczyna się od świeżej sałatki (np. szopska) i kieliszka rakiji
(mocny bułgarski napój alkoholowy). Potem podawana jest czorba (zupa). Dane główne, najczęściej tzw. mandża,
zazwyczaj konsumuje się popijając winem. Uczta kończy się deserem. Przeważnie jest on w formie ciasta nasączonego
bardzo słodkim syropem (bakława, triguna, kadaif).
WINOBułgaria ,można powiedzieć jest ojczyzną wina. Traccy przodkowie Bułgarów byli pierwszymi winiarzami
starożytności. Nad produkcją wina trackiego czuwał bóg Sabicjus. Poważnym źródłem sztuki Traków w wyrobie wina są utwory
Homera "Iliada" i "Odyseja". Tworząc swoje państwo w 681 roku Bułgarzy odziedziczyli doświadczenie w produkcji wina, a
także sporo tradycji winnych od Traków.
Bułgarzy jako pierwsi zastosowali prohibicję. Zrobił to Chan Krum, który twardą ręką władał państwem bułgarskim w pierwszej
połowie XI wieku. Zlikwidował on wszystkie winnice i wprowadził zakaz produkcji wina. Leżakowanie wina w piwnicach może
także się okazać bułgarskim wynalazkiem. W latach 1396 - 1878 Bułgaria staje się częścią imperium Osmańskiego. Tradycje
związane z produkcją wina przetrwały pomimo zakazu hodowli winorośli przez Koran.
Po wyzwoleniu Bułgarii powstały warunki do szybkiego rozwoju przemysłu winiarskiego. Obszar uprawianych winogron dochodził
do 50 tys. Hektarów. Jedna z pierwszych ustaw nowego państwa bułgarskiego to Ustawa o Winie. Przed drugą wojną światową w
Bułgarii uprawiano już 130 tys. hektarów winorośli.
W latach 80 państwowa firma Vinprom, monopolizująca produkcję wina w Bułgarii, zaczęła eksportować wina do krajów Europy
zachodniej. Od momentu upadku ustroju socjalistycznego w 1989 roku wina bułgarskie mozolnie zdobywają na nowo utraconą
reputację i pozycję na światowych rynkach.
Obecnie Bułgaria dzięki łagodnemu klimatowi stwarza doskonałe warunki do uprawy winorośli. W Bułgarii uprawia się ponad 60
odmian winogron na terytorium 160 tys. hektarów.
Trudno wyobrazić sobie życie Bułgarów bez wina. Wino jest elementem każdego bułgarskiego święta, a tych nie brak. Jest
nawet specjalne święto poświęcone ludziom zajmującym się wyrobem wina - Trifon Zarezan.
Temperatury i Opady
średnie temperatury w Bułgarii (°C)
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
-4°C |
-3°C |
5°C |
10°C |
15°C |
23°C |
26°C |
25°C |
17°C |
13°C |
7°C |
-2°C |
średnie opady - suma opadów mierzona w milimetrach
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
36 |
32 |
42 |
60 |
80 |
74 |
70 |
62 |
50 |
58 |
50 |
50 |
temperatura wody (°C)
I |
II |
III |
IV |
V |
VI |
VII |
VIII |
IX |
X |
XI |
XII |
- |
- |
- |
15°C |
19°C |
22°C |
23°C |
19°C |
18°C |
- |
- |
- |
Placówki dyplomatyczne
Ambasada RP
ul. Chan Krum 46, 1000 Sofia
tel. (003592) 987-26-10, 987-26-60
fax.(003592) 987-29-39
e-mail:
polamba@internet-bg.net
Wydział Konsularny
ul. Chan Krum 46, 1000 Sofia
tel/fax. 981-85-45
e-mail:
polconsul@internet-bg.net
Konsulat Generalny RP w Warnie
ul. Sławiańska 18, 9000 Warna
tel. (0-0 359 52) 60-92-12, 13
(0-0 359 52) fax 60-92-11
e-mail:
conplvar@techno-link.com